1299 da Selçuklunun devamı olarak kurulan beyliklerden Osmanlı Beyliği 1453 yılında Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethetmesi ile cihan devleti haline gelmiştir.
Orta Asya’dan yürüyüp gelen bir millet Anadolu İrfanı ile tanışıp Selçukilerle gelişip, Fatih Sultan Mehmet’le zirveyi yakalamış, II. Beyazıt ile kemale ulaşmış ve kurumsallaşmıştır.
Ebu Eyyüp el- Ensari’nin evinde Medine’ye ilk adımını atan İman ve İslam; Konstantinopolis’e gelerek İslambol yapmış ve Fatih Sultan Mehmet’le zirveye çıkmıştır.
Peki bir milleti tarihin en büyük seviyesine çıkaran, çağ açıp, çağ kapatan bir devletin ve devlet başkanının temel özellikleri nelerdi?
Bugün biz gençliğimize Fatih Sultan Mehmet’in doğumundan son nefesine bütün hayatını en ayrıntısına kadar tanıtmak zorundayız.
“Fatih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın” söyleminin içini doldurmak gerekiyor.
Bunun temel şartı ise; Fatih Sultan Mehmet’in içinde yaşadığı toplumun ve başına geçtiği devletin dayandığı temel ilke ve özelliklere bugüne taşımamız.
Bu sorunun cevabı bu yazının hacmini aşan tek başına bir kitap ister.
Ben o günü en iyi anlatan ve günümüze yansıtan bir bilgiyi paylaşarak işi uzmanlarını harekete geçirmek istiyorum.
Fatih Sultan Mehmet’in idareye geçmeden önce doğunun ve batının bütün tecrübesini okudu.
Arapça, Farsça, İbranice, İtalyanca, Yunanca ve Latince dillerini o dile ait eserlerden Türkçeye tercüme yapacak kadar iyi biliyordu. O zaman ki dünyada geçerli diller bunlardı.
İstanbul’u fethettiğinde Bizans kralı olan Konstantin’in oğlu yoktu. Abisi Teodor’un 3 oğlu vardı. Fatih bunlardan Müslüman olan 2 sine Has Murat Paşa ve Mesih Paşa’ya devlette önemli görevler verdi. Bizans tecrübesini yanında tutmayı başarmış, aleyhinde kullanmayı engellemiş bir aktif aklın yanında devlet idaresindeki 30 yıl boyunca 25 sefere çıkacak kadar hareketli bir insandı. Bu 25 seferde 2 imparatorluk, 4 krallık, 11 prensliği devletine katmıştır. Misaller çoğaltılabilir.
Fatih Sultan Mehmet sürekli yanında taşıdığı cönkünde(el çantası) sürekli başvurduğu ve her daim istifade ettiği 4 kitabı bir ömür yanında taşıdı. Bu kitaplar orijinal halleriyle Nur-u Osmaniyye Kütüphanesinde bulunuyor.
- İbn-i Sina – el- İşarat = Nazar yönteminin kurucu ve zirve metni.
- Gazzali – Tehafüt-ü Felasife = Nazar yöntemine güçlü Eş’ari eleştiri metni.
- Sühreverdi – Hikmet-i İşrak = Müşahede ve nazari geleneğin birleştirilmesini öneren İşrakiyye geleneğinin anlatıldığı Hikmet-i İşrak.
- Konevi – Miftah’ul Gayb = Müşahede geleneğini merkezi alarak nazari geleneği yeniden yorumlayan ekberi geleneğin zirve metni Miftah’ul Gayb.
Konya’nın gönlünü Mevlana, aklını Urmevi, vicdanını Konevi temsil eder.
Buradan Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay Bey’e ve ekibine bir çağrıda bulunmak istiyorum.
Tarihimizin zirve ve örnek şahsiyeti Fatih Sultan Mehmet’in cönkünü sadece Selçuklu ve Osmanlı motifleriyle değil, tarih sahnesine çıktığımız günden bugüne bütün değerlerimizi yansıtacak motiflerle bezenmiş bir sanat eseri olarak en kaliteli deriden yapalım.
İçerisine bu 4 eseri koyalım ve Konya’nın kültür ve turizm tarihine altın bir halka ekleyelim.
Türkçe dışında Arapça, Farsça, İngilizce, Fransızca, Almanca, İspanyolca, Japonca, Korece, Latince, İtalyanca, Yunanca, İbranice ve Çince gibi dillere tercüme edip her dilde Fatih Sultan Mehmet Cönkü hazırlayalım. Kültür A.Ş. bu işi yapsın ve ücretle dünyanın istifadesine sunsun.
Zira bu kitaplar “aklı etkin kullanma kılavuzu” özelliği taşıyan kitaplar.
Ve her biri derinlik itibariyle dünyanın bir düşünce havzasını temsil ediyor. Onların değeri ve önemini anlatmaya kitaplar yetmez. Böylece Anadolu Selçuklu Başkentinde o ruhun zirve noktasından günümüze bir hat çekip çalışmaya buradan devam edeceğiz.
Aklı etkin kullanma kılavuzlarına milletimizin ve dünya milletlerinin her zamankinden fazla ihtiyaç duyduğu şu zamanda gelin şu hayırlı işi gerçekleştirelim.
What were the bedside books that made Sultan Mehmet the “Conqueror”?
The Ottoman Principality, one of the principalities established in 1299 as a continuation of the Seljuks, became a world state with the conquest of Istanbul by Fatih Sultan Mehmet in 1453.
A nation that came from Central Asia, met the Anatolian Lore, developed with the Seljuks, reached its peak with Mehmet the Conqueror, and II. It reached perfection with Beyazıt and became institutionalized.
Faith and Islam, which took its first step into Medina in the house of Abu Ayyub al-Ansari; He came to Constantinople, practiced Islam and reached the top with Fatih Sultan Mehmet.
So, what were the basic characteristics of a state and head of state that took a nation to the highest level in history, opened and closed an era?
Today, we have to introduce to our youth the entire life of Mehmet the Conqueror, from his birth to his last breath, in detail.
It is necessary to fill in the statement “You are at the age when Fatih conquered Istanbul”.
The basic condition for this is; We carry to this day the basic principles and characteristics on which the society in which Mehmet the Conqueror lived and the state he ruled were based.
The answer to this question would require a book on its own, beyond the volume of this article.
I want to mobilize business experts by sharing information that best describes that day and reflects it today.
He read all the experiences of the east and the west before taking over the administration of Sultan Mehmet the Conqueror.
He knew Arabic, Persian, Hebrew, Italian, Greek and Latin languages well enough to translate works from that language into Turkish. These were the valid languages in the world at that time.
Constantine, the Byzantine king when he conquered Istanbul, had no sons. His older brother Teodor had 3 sons. Fatih gave important positions in the state to two of them, Has Murat Pasha and İsa Pasha, who were Muslims. Besides having an active mind that managed to keep the Byzantine experience with him and prevent it from being used against him, he was also an active person who went on 25 expeditions during the 30 years in the state administration. In these 25 campaigns, he annexed 2 empires, 4 kingdoms and 11 principalities to his state. Examples can be multiplied.
Fatih Sultan Mehmet always carried with him 4 books in his cönk (handbag), which he constantly consulted and always benefited from. These books are in their original form in the Nur-u Osmaniyye Library.
Ibn-i Sina – el- Isharat = The founding and peak text of the Evil Eye method.
Gazzali – Tehafüt-ü Felasife = Strong Ash’ari criticism text on the Nazar method.
Suhrawardi – Hikmet-i Israk = Hikmet-i Israk, in which the Ishrakiyye tradition, which proposes the combination of observation and theoretical tradition, is explained.
Konevi – Miftah’ul Gayb = Miftah’ul Gayb, the peak text of the Akbari tradition, which reinterprets the theoretical tradition by taking the observation tradition as its center.
Mevlana represents Konya’s heart, Urmevi represents its mind, and Konevi represents its conscience.
From here, I would like to make a call to Konya Metropolitan Municipality Mayor Uğur İbrahim Altay and his team.
Let’s make the tribute of Sultan Mehmet the Conqueror, the pinnacle and exemplary figure of our history, out of the highest quality leather, as a work of art adorned not only with Seljuk and Ottoman motifs, but also with motifs that will reflect all our values from the day we entered the stage of history.
Let’s put these 4 works inside and add a golden ring to Konya’s cultural and tourism history.
Let’s translate it into languages other than Turkish, such as Arabic, Persian, English, French, German, Spanish, Japanese, Korean, Latin, Italian, Greek, Hebrew and Chinese, and prepare Fatih Sultan Mehmet Cönkü in every language. Culture Inc. Let him do this job and make it available to the world for a fee.
Because these books are books that have the feature of “effective mental user guide”.
And each of them represents a basin of thought in the world in terms of depth. Books are not enough to explain their value and importance. Thus, we will draw a line from the peak of that spirit in the Anatolian Seljuk Capital to today and continue our work from there.
At a time when our nation and the nations of the world need effective use of reason more than ever, let’s do this good work.