Söz; insanın kendini Yaratıcısına ve yaratılmışlara hitaben ifade ediş biçiminin adıdır.
Dolayısıyla söz demek konuşan insan demektir.
İnsan ne konuştuysa o dur. Ne eksik ne fazla.
Bu nedenle Kuran ve Sünnette söz üzerinde ehemmiyetle. durulmuştur.
Görmedin mi ki, Allah nasıl bir örnek vermiştir:
Güzel bir söz, güzel bir ağaç gibidir ki, onun kökü sabit, dalı ise göktedir. Rabbinin izniyle her zaman yemişini verir. Allah insanlar için örnekler verir; umulur ki onlar öğüt alır-düşünürler. Kötü (murdar) söz ise, kötü bir ağaç gibidir. Onun kökü yerin üstünden koparılmış, kararı (yerinde durma, tutunma imkanı) kalmamıştır. Allah, iman edenleri, dünya hayatında ve ahirette sapasağlam sözle sebat içinde kılar. Zalimleri de şaşırtıp-saptırır; Allah dilediğini yapar. (İbrahim Suresi, 24-27)
“Rabbin, O'ndan başkasına kulluk etmemenizi ve anne-babaya iyilikle davranmayı emretti. Şayet onlardan biri veya ikisi senin yanında yaşlılığa ulaşırsa, onlara: “Öf” bile deme ve onları azarlama; onlara güzel söz söyle.’’ (İsra Suresi, 23)
“İkiniz Firavun'a gidin, çünkü o, azmış bulunuyor.” “Ona yumuşak söz söyleyin, umulur ki öğüt alıp-düşünür veya içi titrer-korkar.” (Taha Suresi, 43-44)
“Kullarıma, sözün en güzel olanını söylemelerini söyle. Çünkü şeytan aralarını açıp bozmaktadır. Şüphesiz şeytan insanın açıkça bir düşmanıdır.’’ (İsra Suresi, 53)
İnsan; eti yenilmez, derisi giyilmez tatlı dilden başka nesi var. (Atasözü)
İnsanın Cemâli Sözünün Güzelliğidir. (Hacı Bektaş Veli)
Söz, insan kişiliğinin en güzel libasıdır.
Bedizüzzaman Said Nursi ‘Ulemanın Reçetesi’ ismini verdiği Muhakemat isimli kitabında sözün önemine ve nerede,nasıl kullanılırsa beliğ bir kelam olacağına işaret eder.
‘’Bu sırra binaen, cereyan-ı efkâra mecrâ ve belâgat çiçeklerine çimengâh olmaya çok derece nâkıs ve kısa ve kuru ve kır’av olan nazm-ı lâfız; mecrâ-yı tabiîsi olan nazm-ı mânâya mukabele ederek belâğatı müşevveş etmiştir.
Fıtrattandır.
Hayatta duyduğumuz ve okuduğumuz çok anlamlı sözler vardır. Adeta konsantre ürün gibi tefekkür ettikçe genişler ve tek bir cümleden ciltler dolusu mana çıkabilir. Ayetler , hadisler böyledir. Ayet ve hadise ömrü boyunca muhatap olmuş onları yaşayan kamil insanların bazı sözleri de böyledir.